1η ΕΞΑΓΟΡΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ “ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΟΥΜ-ΚΑΠΙ ΧΑΝΙΩΝ”

MASTERPLAN  ΚΟΥΜ ΚΑΠΙ

 

ΕΤΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: 2013

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:

 

ΠΕΡΑΣΜΑ ΠΕΡΓΚΟΛΑ ΠΑΡΑΛΙΑ-ΑΝΑΨΥΧΗ ΠΑΡΑΛΙΑ ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΠΟΨΗ ΝΥΧΤΕΡΙΝΟ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΞΩΣΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΚΑΘIΣΤΙΚΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

 

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Τα τείχη του κάστρου και η τάφρος στα Δυτικά, καθώςκαι η υψομετρική διαφορά με την γειτονική περιοχή στα Ανατολικά, δυσχεραίνουν τόσο την κυκλοφοριακή σύνδεση, όσο και την οπτική. Έτσι, παρόλο το συγκριτικά μεγάλο μέγεθος της περιοχής μελέτης, αλλά και του μεριδίου του στην παραλιακή ζώνη, (1/3 περίπου συνολικά των Χανίων) γίνεται εμφανής η απομονωμένη θέση του σε σύγκριση με την υπόλοιπη πόλη. Το γεγονός αυτό ενισχύεται περισσότερο από την εικόνα του κυκλοφοριακού δικτύου, όπου οι κεντρικοί συλλεκτήριοι οδοί που εξυπηρετούν το κέντρο, περνούν έκκεντρα της περιοχής μελέτης, η οποία φαίνεται να εξυπηρετείται από παραδρόμους κάθετους ως προς το παραλιακό μέτωπο. Με την διακεκομμένη απεικονίζεται η μελλοντική προτεινόμενη ποδηλατοδρόμηση.

 

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ (Βασικοί στόχοι)

 Ο επαναπροσδιορισμός των χωρικών σχέσεων μεταξύ πόλης, θάλασσας και του κοίλου της λιμενικής ζώνης ύστερα από τις νέες συνθήκες που διαμορφώνει η πεζοδρόμηση

 Ο σχεδιαστικός – συνθετικός απεγκλωβισμός από τα στενά φυσικά και εννοιολογικά όρια που διαμορφώνουν το αστικό μέτωπο και το πρανές και το άνοιγμα σε νέες προοπτικές

 Η διαμόρφωση ποικίλων περιπατητικών και ποδηλατικών μονοπατιών στο επίπεδο της θάλασσας και της πόλης, καθώς και ενδιάμεσες συνδέσεις – στάσεις

 

Αντιστοιχία του θαλάσσιου ορίζοντα με αυτόν των αστικών ευρωπαϊκών πάρκων και ανάλογη αντιμετώπιση (ίδιας σημασίας για την πόλη)

 Υποδιαίρεση σε τέσσερις υποενότητες χωρίς να χάνεται η νοητική και μορφολογική συνέχεια και ενότητα. α) Το πέρασμα β) Η πλατεία γ) Η παραλία δ) Η είσοδος

 Η έμφαση στο δημόσιο χώρο ως παράγοντα στην ανάπτυξη της περιοχής

 Διαμόρφωση θέσεων για τραπεζοκαθίσματα στα ήδη υπάρχοντα σημεία, περιορισμένα στην πλευρά του αστικού ιστού που δεν θα αποκόπτουν την κυκλοφορία και τη θέαση

 Αποκατάσταση της “χαμένης” παραλίας

 Πρόταση για μη μόνιμου χαρακτήρα σκίαστρα με διπλή λειτουργία (σκίαση, ανεμοπροστασία)

 Ασφάλιση της υψομετρικής διαφοράς του πρανούς με ποικιλία ορίων και φύτευση

 Δημιουργία δημόσιων χώρων, τοπόσημων, με παρεμφερείς λειτουργίες (στέκι ενοικίασης ποδηλάτων, παιδική χαρά, θαλασσίων σπορ)

 Χρήση υλικών με βιοκλιματικά κριτήρια, αντοχή στις παραθαλάσσιες συνθήκες, οικονομικά, τοπικής καταγωγής, που επισκευάζονται και ανανεώνονται εύκολα

 Μεσογειακή φύτευση που αντέχει σε παραθαλάσσιο περιβάλλον και διαμορφώνει το μικροπεριβάλλον των χώρων στάσης και κίνησης

 Χρήση αστικού εξοπλισμού συναρτήσει του χαρακτήρα της πρότασης, καθώς και πολυδιάστατου και πολυεπίπεδου νυχτερινού φωτισμού.

 

ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Η κεντρική ιδέα της πρότασης στοιχειοθετείται στην ανάγκη αποδέσμευσης και επανεξέτασης των “σκληρών” ορισμένων ορίων του αστικού μετώπου και του πρανούς. Αφορμή αποτέλεσαν οι συχνές προσθήκες σκαλοπατιών στο πρανές σαν επιθυμία των κατοίκων να το προσπελάσουν και να το υπερπηδήσουν. Ωστόσο, με τη σημερινή μορφή και τις αναλογίες που παρουσιάζει ο χώρος, είναι μονοδιάστατο να περιοριστεί κανείς στην υφιστάμενη φόρμα που προέκυψε από “τυχαία γεγονότα”. Είναι προφανές ότι η περιοχή δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο σοβαρής μελέτης που σέβεται την πόλη και τους κατοίκους της. Αλώστε, κίνητρο για τη συμμετοχή μας ήταν αυτή ακριβώς η υποβαθμισμένη εικόνα παραλιακού μετώπου που συναντάται σε πληθώρα ελληνικών παραθαλάσσιων πόλεων ιδιαίτερης αξίας και ομορφιάς.

Η αποδέσμευση από τα “σκληρά” όρια στην πρότασή μας υλοποιείται συνθετικά με την εισαγωγή μιας νέας διεύθυνσης χάραξης που βρίσκει σχεδόν διαγώνια τον άξονα του παραλιακού μετώπου, αλλά έχει αναφορά στην παλιά πόλη και το Ενετικό κάστρο. Ο προσανατολισμός ολόκληρης της πλατείας σε αυτή την διεύθυνση αποτελεί πρωταρχικό στόχο. Η χάραξη που εισάγουμε συμπίπτει και με τη διεύθυνση του προβληματικού τετραγώνου, που περιόριζε τους χώρους κίνησης. Επίσης, σημαντική προσθήκη αποτελεί και ο εξώστης που επεκτείνει κατά κάποιο τρόπο το χώρο του οικοδομικού τετραγώνου προς στη θάλασσα, αλλά δίνει και το στίγμα για την περιγραφή ενός ενιαίου κεντρικού χώρου του οποίου τα όρια επεκτείνονται μεταφορικά μέχρι την θάλασσα. Σημαντική παράμετρο ακόμη αποτελούν οι κάθετες εισροές στο παραλιακό μέτωπο, που δίνουν το βήμα για τις εναλλαγές που συμβαίνουν σε αυτό, αναδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο τη σημασία της κάθετης σύνδεσης και τη διάσπαση της εσωστρέφειας του κοίλου. Ωστόσο. οι κάθετες εισροές δεν έχουν κανένα νόημα αν δεν αναφέρονται σε αξονικές πορείες. Η συνθετική ενοποίηση όλης της πρότασης επομένως, προκύπτει από τις αξονικές κυκλοφοριακές συνδέσεις, καθώς και την πληθώρα των επιλογών σε αυτές. Ένα δίκτυο από κύριες και δευτερεύουσες διαδρομές, αλλά και κλειστών “loops” σε χαρακτηριστικά σημεία της πρότασης, τόσο στο επίπεδο της πόλης, όσο και της θάλασσας, ολοκληρώνουν τη χωρική εμπειρία. Επίσης, η ιστορική μνήμη της περιοχής έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόφαση της αποκατάστασης της αμμουδιάς της παραλίας, καθώς μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης και ανανέωσης, ιδιαίτερα αν συνδεθεί με την προτεινόμενη μελλοντική ποδηλατοδρόμηση με το κέντρο.

 

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΥΠΟ-ΕΝΟΤΗΤΕΣ

1.ΠΕΡΑΣΜΑ

Πρόκειται για το μεταβατικό χώρο που σε εισαγεί στο κυρίως θέμα. Επικρατούσα χρήση είναι το μέτωπο με τις καφετέριες που προσφέρουν το πρώτο και βιαστικό ίσως, σημείο ξεκούρασης και κοινωνικοποίησης.

 

2.ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ

Πρωταρχικό στόχο αποτελεί ο προσανατολισμός ολόκληρης της πλατείας στη διεύθυνση του Ενετικού κάστρου. Η χάραξη που εισάγουμε συμπίπτει και με τη διεύθυνση του προβληματικού τετραγώνου που περιόριζε τους χώρους κίνησης. Επίσης σημαντική προσθήκη αποτελεί και ο εξώστης που επεκτείνει κατά κάποιο τρόπο το χώρο του οικοδομικού τετραγώνου προς στη θάλασσα, αλλά δίνει και το στίγμα για την περιγραφή ενός ενιαίου κεντρικού χώρου του οποίου τα όρια επεκτείνονται μεταφορικά μέχρι τη θάλασσα.

 

3.ΠΑΡΑΛΙΑ – ΑΝΑΨΥΧΗ

Σημαντική παράμετρο αποτελούν οι κάθετες εισροές στο παραλιακό μέτωπο, που δίνουν το βήμα για τις εναλλαγές που συμβαίνουν στο αναδεικνύοντας έτσι, τη σημασία της κάθετης σύνδεσης και τη διάσπαση της εσωστρέφειας του κοίλου. Ωστόσο, οι κάθετες εισροές δεν έχουν κανένα νόημα αν δεν αναφέρονται σε αξονικές πορείες. Η ιστορική μνήμη της περιοχής έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόφαση της αποκατάστασης της αμμουδιάς της παραλίας, αφού μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης και ανανέωσης, ιδιαίτερα αν συνδεθεί με την προτεινόμενη μελλοντική ποδηλατοδρόμηση με το κέντρο.

 

4.ΕΙΣΟΔΟΣ

Η είσοδος απο τα Ανατολικά συνεισφέρει στη γενικότερη εποπτεία του παραλιακού μετώπου. Η επιλογή της μη πεζοδρόμησης της οδού Μαριδάκη αποσκοπεί τόσο στην ανεμπόδιστη κυκλοφορία στους άξονες που υποστηρίζουν το παραλιακό μέτωπο, όσο και στην διευκόληνση των ανθρώπων με κινητικές δυσκολίες στην παράλια